Grondige wijzigingen in de autofiscaliteit vanaf 1 juli 2023

Vooraleer in te gaan op de fiscale spelregels voor bedrijfswagens is het van belang om mee te geven wat onder bedrijfswagen dient begrepen te worden. Het begrip ‘bedrijfswagens’ omvat personenwagens, auto’s voor dubbel gebruik en minibussen, met inbegrip van ‘valse’ lichte vrachtauto’s (lichte vrachtauto’s die niet voldoen aan de fiscale definitie van lichte vracht). Op vandaag wordt het aftrekpercentage van een bedrijfswagen bepaald aan de hand van onderstaande formule waarbij de CO₂-uitstoot en het motortype van de wagen de grootste impact heeft op de uitkomst van de formule:

120% – (0,5% x brandstofcoëfficiënt* x aantal gram CO₂/km)

*Brandstofcoëfficiënt:

• Diesel / diesel hybride: 1,00
• Benzine / benzine hybride: 0,95
• Aardgas: 0,90

Hoe hoger de uitstoot van de wagen, hoe lager het fiscale aftrekpercentage. Het aftrekpercentage kan evenwel nooit lager zijn dan 40% en nooit hoger dan 100%.

Het gros van de benzine- en dieselwagens hebben op vandaag een fiscaal aftrekpercentage tussen de 50% en 65%. De kosten verbonden aan elektrische wagens zijn volledig aftrekbaar om de eenvoudige reden dat deze wagens geen uitstoot hebben en de formule dus resulteert in een aftrekbaarheid van 100%.

Ook de hybride wagens die een brandstofmotor combineren met een elektrische motor, zijn nagenoeg steeds 100% aftrekbaar. Dit geldt echter enkel voor hybridewagens die over een batterij met een energiecapaciteit van minstens 0,5 kWh per 100 kilogram wagengewicht beschikken en niet meer dan 50 gram CO₂ per kilometer uitstoten. De wagens die niet aan deze voorwaarden voldoen worden ook wel ‘valse hybrides’ genoemd.

Deze ‘valse hybrides’ worden fiscaal gelijkgesteld met wagens die enkel over een brandstofmotor beschikken, wat een lagere aftrekbaarheid tot gevolg heeft.

De vergroening van de wagenfiscaliteit treedt de komende jaren trapsgewijs in voege. De eerste wijziging heeft betrekking op de aftrekbaarheid van brandstofkosten voor hybridewagens, en treedt in werking op 1 januari 2023.

Wagens met enkel een verbrandingsmotor

Voor wagens die enkel over een verbrandingsmotor beschikken en vanaf 01/07/2023 besteld worden, wordt het fiscaal aftrekpercentage gedurende de gebruiksduur van de wagen stelselmatig naar nul herleid. Deze afbouw van de fiscale aftrekbaarheid gaat in vanaf aanslagjaar 2026 (boekjaar ten vroegste gestart op 01/01/2025).

Het maximale aftrekpercentage van deze wagens wordt als volgt afgebouwd:

• AJ 2026: 75%;
• AJ 2027: 50%;
• AJ 2028: 25%;
• AJ 2029: 0%.

Hybride wagens

Wagens besteld voor 01/01/2023
Voor de ‘echte’ hybridewagens waarvoor de bestelbon of het huur-/leasecontract ondertekend wordt voor 01/01/2023 wordt de aftrekbaarheid van alle autokosten (inclusief brandstof) berekend op basis van de reeds vermelde formule. Dit wil zeggen dat voor deze wagens ook de brandstofkosten (fossiele brandstoffen & elektriciteit) aftrekbaar zijn tot maximum 100%. Deze aftrekregeling blijft behouden gedurende de volledige gebruiksduur van de wagen.

Wagens besteld tussen 01/01/2023 en 01/07/2023
Ook voor hybridewagens die besteld worden tussen 01/01/2023 en 01/07/2023 wordt de aftrekbaarheid nog steeds berekend door middel van de voorheen genoemde formule. Voor deze wagens wordt de aftrekbaarheid van de fossiele brandstoffen echter beperkt tot maximaal 50%. Deze aftrekregeling blijft behouden gedurende de volledige gebruiksduur van de wagen.

Wagens besteld vanaf 01/07/2023
Voor wagens die besteld worden vanaf 01/07/2023, zal de fiscale aftrek van maximum 100% (50% op fossiele brandstoffen) enkel nog voor aanslagjaar 2024 en 2025 van toepassing zijn. Vanaf aanslagjaar 2026 zal het aftrekpercentage vervolgens jaar na jaar gradueel zakken om uiteindelijk in aanslagjaar 2029 (boekjaar vanaf 01/01/2028 en later) volledig uit te doven.

Wagens met enkel een elektrische motor

Volledig elektrische wagens die voor 01/01/2027 aangekocht worden behouden hun 100% aftrekbaarheid gedurende de volledige gebruiksduur. Vanaf 2027 zal het aftrekpercentage jaar na jaar afgebouwd worden, hierbij zal gekeken worden naar het aftrekpercentage dat van toepassing is in het jaar van aankoop. Dit percentage zal vervolgens gedurende de gehele gebruiksduur behouden blijven.

Zo zal voor elektrische wagens die aangekocht worden tussen 01/01/2027 en 31/12/2027 gedurende de hele gebruiksduur het aftrekpercentage van 95% van toepassing zijn. De fiscale aftrekbaarheid wordt jaar na jaar trapsgewijs afgebouwd om uiteindelijk tot een vast aftrekpercentage van 67,5% te komen vanaf 1 januari 2031.

De afbouw van het aftrekpercentage verloopt als volgt:

Wie elektrische wagen zegt, zegt meteen ook laadpaal. Om de groei aan (slimme) laadpalen te stimuleren, voorziet de overheid in fiscale incentives voor zowel particulieren als vennootschappen.

Particulieren
Voor particulieren voorziet de overheid een belastingvermindering voor de investering in een slimme laadpaal die nabij de woning wordt geïnstalleerd. Wie in een laadpaal investeerde tussen 01/09/2021 en 31/12/2022 kon rekenen op een belastingvermindering van 45%. In 2023 bedraagt het tarief 30% en in 2024 15%. De belastingvermindering bedraagt maximaal € 1.750 per laadpaal. Hierbij is het echter wel vereist dat de wagen opgeladen wordt met groene stroom. De belastingvermindering kan pas toegepast worden in het belastbaar tijdperk waarin de laadpaal gekeurd en gebruiksklaar is.

Ondernemingen
Ook ondernemingen kunnen op extra steun rekenen indien ze investeren in laadpalen, het dient hierbij wel te gaan om publiek toegankelijke slimme laadpalen. Voor publieke laadinfrastructuur die in gebruik genomen wordt tussen 01/09/2021 en 31/03/2023 kunnen ondernemingen genieten van een verhoogde kostenaftrek van 200%. Voor publieke laadinfrastructuur die in gebruik genomen wordt tussen 31/03/2023 en 31/08/2024 is de verhoogde kostenaftrek van 150% van toepassing.